برای مجسمه های فاخر شهر شناسنامه بگیرید

چهارشنبه ۱۱ اسفند ۱۴۰۰ خبری مبنی بر دزدیده شدن لنگ کفش مجسمه پرویز تناولی در پارک شفق تهران منتشر شد که باتوجه به گفته‌های مجید قادری، معاون فرهنگی و هنری سازمان زیباسازی شهرداری تهران به ایسنا قرار است ترمیم این اثر صورت بگیرد.

اما این مجسمه نخستین اثری نیست که امسال بخشی از آن به سرقت رفته و حاشیه ساز شده است؛ همین امسال بخشی از دیگر آثار تناولی در پارک دانشجو به سرقت رفت و حواشی بسیاری را به همراه داشت که البته در همان زمان معاون فرهنگی و هنری سازمان زیباسازی شهری وقت توضیحاتی را درباره برنامه‌های این سازمان برای محافظت از آثار شهری به ایسنا ارائه داد ولی اکنون قادری می‌گوید که مسئولیت نگهداری از این نوع آثار برعهده سازمان زیباسازی شهری نیست و آنها تنها وظیفه نصب این آثار را برعهده دارند.

به همین جهت صحبتی داشتیم با روح‌الله شمسی‌زاده ـ رئیس انجمن مجسمه‌سازان ایران ـ که او درباره سرقت مجسمه‌های شهری توضیح داد: بحث مدیریت هنری شهر یک امر تخصصی است ولی دوستان ما در حوزه مدیریت شهری معمولا کسانی هستند که یا از مشاوره‌های هنرمندان استفاده نمی‌کنند و یا اینکه از اهمیت آثار شهری شناخت ندارند و نمی‌دانند که این آثار سرمایه‌های شهری هستند.

او ادامه داد: این آشنا نبودن به حدی است که با آغاز این سرقت‌ها در دهه هشتاد، نخستین راه حلی که به ذهن آنها خطور کرد متوقف کردن ساخت مجسمه‌های برنزی و جایگزین کردن برنز با فایبرگلاس بود. گرچه که این امر نامناسب ترین راهکار موجود و همانند این بود که با آتش گرفتن یک پمپ بنزین بقیه پمپ بنزین‌ها را نیز تعطیل کنیم.

این هنرمند بیان کرد که شناسایی و ایجاد شناسنامه برای آثار فاخر مجسمه تهران، یکی از مواردی است که سازمان زیباسازی از آن غافل است. سازمان زیباسازی در برخورد با مجسمه‌های شهری وحدت رویه و استاندار ندارد و اساسا برنامه‌ای هم برای حفاظت از این آثار وجود ندارد؛ به همین جهت چنین اتفاقاتی عجیب نیست و رخ می‌دهد.

در ادامه از شمسی‌زاده درباره اقدامات انجمن مجسمه‌سازان از زمان تغییر هیات مدیره در سال ۱۴۰۰ سوال کردیم. پاسخ داد: امسال علاوه بر برگزاری مجمع فرهنگی هنری، اولین دوره انجمن صنفی را نیز داشتیم که بحث تشکیل مجمع، مراحل ثبت از طریق وزارت کار و تشکیل کارگروه‌های ویژه‌ای که قرار بود برای وضعیت صنفی خود شکل دهیم، دارای مراحل خاصی بود که بخشی از کار ما را به خود اختصاص داد. در دوره دوازدهم هیات مدیره انجمن هنری‌، به برنامه‌های روتین انجمن چون نمایشگاه مجسمه‌های کوچک، رسیدگی کردیم.

او ادامه داد: کارهای اداری و دفتری انجمن و مجوزهای فعالیت را جلو بردیم. فضای لابراتوار که در بینال هشتم فعال شد و فضای چند منظوره پیدا کرد، اکنون محیطی برای گفت و گو است؛ به گونه‌ای که چندین جلسه هیات مدیره را آنجا برگزار کردیم. این محیط به یک فضای گفت و گو برای افرادی که در حوزه مجسمه سازی فعال هستند، دغدغه دارند و یا عضو انجمن هستند، تبدیل شده است. در این فضا بجز نشست‌های تخصصی که در قالب جلسات هیات مدیره داشتیم، جلساتی عمومی را تحت عنوان پرونده نسبت‌های بینارسانه‌ای مانند مجسمه و عکاسی، مجسمه و جامعه شناسی، برگزار کردیم. همچنین یکسری مجموعه نمایشگاه‌های ادواری را به صورت دوره‌ای با همکاری گالری‌های تهران و معرفی کیوریتورهایی توسط انجمن، برگزار کردیم.

این هنرمند تصریح کرد: بخشی از کارمان هم به چاپ کتاب بینال هشتم سپری شد که اکنون مکاتبات و کارهای آن انجام شده و در حال ویراستاری کامل کتاب هستیم. در ادامه با معاونت فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد و مرکز توسعه هنرهای تجسمی وارد مکاتبات آغاز تشکیل شورای سیاستگذاری بینال نهم و برگزاری بینال نهم، شدیم. همچنین به رایزنی با مراکز و پارک‌های علم و فناوری و شرکت‌های دانش بنیان پرداختیم تا بتوانیم در همکاری با آنها، بخشی از نیازهای جامعه را که قرار است از طرف مجسمه سازان برطرف شود، به انجام برسانیم. بحث استودیو ویزیت‌ها و تشکیل کارگاه های ویژه در استودیوهای اساتید مجسمه سازی با تعیین برنامه از طریق انجمن نیز از دیگر اقدامات ما بود. درصدد این هستیم که با انجمن‌هایی که اشتراکاتی داریم مانند هفت انجمن تجسمی، جلسات مدون هفتگی داشته باشیم.

در پایان از او درباره برنامه انجمن برای سال آینده پرسیدیم. گفت: یکی از نهادهایی که انجمن با آن همکاری داشت، سازمان زیباسازی شهری بود. اما امسال رویداد «درختستان» که پروژه مشترک انجمن و سازمان بود را بدون در نظر گرفتن انجمن، فراخوان آن را به نام خودشان منتشر کردند. پس از این اقدام به گفت‌وگو با آنها نشستیم و توضیح دادیم که این رویداد، یک همکاری مشترک بوده است و به لحاظ اخلاقی بهتر بود که به ما اطلاع می‌دادند تا پیشنهاد و نظر خود را عنوان کنیم که بنا شد سال آینده همکاری‌مان را گسترش دهیم ولی باید دید در سیاست گذاری آینده آنها چه اتفاقی می‌افتد؟

شمسی‌زاده تصریح کرد: برنامه اصلی ما برای سال آینده برگزاری بینال نهم احتمالا در پاییز است. همچنین مشخص شدن وضعیت انجمن صنفی و مجوزها و معافیت‌های ویژه، ارتباط با مراکز مرتبط با پارک‌های علم و فناوری و گسترش لابراتوار به عنوان مرکز فعالیت‌های مجسمه سازی تهران و گسترش آن در مراکز و رویدادهای خارج از تهران، تثبیت جایگاه انجمن به عنوان نهادی که می‌تواند بخشی از استاندارها را تعریف کند و بحث تعیین تعرفه‌های مجسمه سازی از دیگر برنامه‌های سال آینده است.